Historia Orkiestry Dętej w Toszku
Orkiestra Dęta Toszek powstała w 1965 roku z inicjatywy ówczesnego proboszcza ks. Ludwika Zettelmana, który został jej pierwszym dyrygentem. Orkiestra liczyła wtedy ponad 40 osób.
Do orkiestry należały osoby, które posiadały już umiejętności gry na instrumentach, oraz te, które dopiero pobierały nauki i dołączały do orkiestry. W późniejszych latach orkiestrą dyrygowali: Paweł Werner (puzon i trąbka) oraz Herbert Maicher (trąbka i tuba).
Antoni Wycisk przejął dyrygenturę w 1980 roku, a w orkiestrze grał na tenorze. Przez ponad 37 lat angażował się w życie toszeckiej orkiestry, poświęcając swój czas, przekazując wiedzę i doświadczenie, tworząc i kompletując książki, zbiory nut dla orkiestry. Antoni Wycisk wykształcił wielu muzyków, grających po dziś dzień. Pod jego okiem można było zdobyć potrzebną wiedzę o muzyce, nutach czy technice grania na instrumentach. Dzięki niemu zespół przetrwał i funkcjonuje nadal. W 2017 roku Antoni Wycisk przeszedł na zasłużoną „emeryturę” w orkiestrze i został jej honorowym członkiem. Dyrygenturę przejął Patryk Henkel, trębacz toszeckiej Orkiestry, który ukończył Państwową Szkołę Muzyczną I. stopnia w Strzelcach Opolskich w klasie trąbki prowadzonej przez Haralda Powrósłę.
Od tej pory zespół ciągle urozmaica swój repertuar, dzięki wsparciu i zaangażowaniu dyrygenta.
W latach 70. i 80. liczba muzyków w orkiestrze zaczęła gwałtownie spadać. Orkiestra przeżywała kryzys, ale przetrwała ten trudny czas dzięki najdzielniejszym i pełnym zapału członkom, którzy odczuwali potrzebę kultywowania i podtrzymywania działalności orkiestry. W trudnych czasach orkiestrę tworzyli: Alojzy Sopala, Alojzy Knopek, Krystian Rzepka, Krystian Pieszek, Wilhelm Wróbel, Antoni Wycisk, Alojzy Kusz, Jerzy Madla.
W latach 90. w Sarnowie znalazła się grupa chętnej młodzieży do nauki gry na instrumentach dętych: trąbce, puzonie, tenorze, tubie, klarnecie. Zajęcia prowadzone były przez Eryka Sobla i Damiana Kciuka. Od 2004 roku do orkiestry dołączali absolwenci Państwowej Szkoły Muzycznej w Strzelcach Opolskich oraz ich znajomi i koledzy, którzy chcieli się uczyć gry na instrumentach. Wtedy to naukami w orkiestrze (na trąbce, waltorni i tenorze) i szkoleniem przyszłych muzyków zajmował się Antoni Wycisk. Orkiestra przeżywała rozkwit ze względu na rosnącą liczbę członków zespołu oraz bogatszy repertuar. Parafialna Orkiestra Dęta Toszek była znana w okolicy, cieszyła się dużą popularnością, koncertowała w różnych miejscach w kraju i za granicą. Uświetniała głównie uroczystości kościelne, przemarsze, korowody, festyny i inne imprezy okolicznościowe. Z inicjatywy członków orkiestry w 2013 roku orkiestra zaczęła działać jako Stowarzyszenie „Orkiestra Dęta Toszek”. Skład Zarządu: Rafał Wycisk (Prezes), Krystian Rzepka (Wiceprezes, skarbnik), Beata Henkel (Sekretarz), Patryk Henkel (Dyrygent). Założenie stowarzyszenia stworzyło wiele możliwości i otwarło nowe perspektywy dla toszeckiej orkiestry, jak pozyskiwanie środków z Toszeckiego Budżetu Obywatelskiego, Małych Grantów. Przez szeregi orkiestry od początku jej istnienia, przewinęło się około 160 muzyków, jednak od zawsze najważniejszą zasadą było przede wszystkim granie dla wspólnej przyjemności. Orkiestra obecnie bierze udział w różnego rodzaju uroczystościach religijnych (dożynki, odpusty, jubileusze, prymicje, zaślubiny, pogrzeby), świeckich (przemarsze, korowody, koncerty, festyny, festiwale, parady, biesiady, imprezy okolicznościowe) i państwowych. W czerwcu 2015 r. Orkiestra Dęta Toszek obchodziła swój jubileusz 50-lecia istnienia, a w czerwcu 2025 roku będzie obchodzić 60-lecie. W 2017 roku Stowarzyszenie utworzyło Toszeckie Ognisko Muzyczne, które ma na celu rozwijanie talentów muzycznych, kształtowanie i przygotowanie dzieci i młodzieży do gry w toszeckiej orkiestrze.
Toszecka Orkiestra Dęta jest jak jedna wielka rodzina. Wielokrotnie zdarzało się, że zamiłowanie do muzyki i gry na instrumentach było i jest przekazywane z pokolenia na pokolenie. Zdarzało się, że skład toszeckiej orkiestry dętej tworzyły rodziny, rodzeństwa, kuzynostwa. Ta tendencja utrzymuje się do dnia dzisiejszego. Nie jednokrotnie zdarzyło się, że w orkiestrze zawiązywały się przyjaźnie, które zaprowadziły muzyków przed ślubny ołtarz. „Wspólne muzykowanie to nasza pasja, każdemu z nas przynosi radość oraz sprawia ogromną satysfakcję."
Toszecka Orkiestra Dęta współpracuje z włodarzami Miasta i Gminy Toszek, Mniejszością Niemiecką DFK i Parafią pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Toszku. Wielkim wsparciem dla orkiestry jest obecny ksiądz proboszcz Sebastian Bensz. Udostępnia on orkiestrze salkę parafialną w celu przeprowadzania prób, zajęć ogniska muzycznego.
Osiągnięcia
Orkiestra Dęta Toszek tworzy swoją historię od ponad 50 lat. W swoim dorobku ma liczne występy w kraju i za granicą. Początkowo Orkiestra uświetniała przede wszystkim różne uroczystości kościelne. Brała udział w:
- Koronacji Obrazu Matki Bożej Bardzkiej 3 lipca 1966r w Bardzie Śląskim (woj. dolnośląskie),
- Koronacji Obrazu Matki Bożej Świętorodzinnej 18 sierpnia 1968 w Studziannej (woj. łódzkie).
- pielgrzymkach Ojca Świętego Jana Pawła II do Polski: w Częstochowie 4 czerwca 1979 r., w Górze Św. Anny 21 czerwca 1983 r, i w Gliwicach 15, 17 czerwca 1999 r.
Toszecka Orkiestra ma na swoim koncie wiele występów, również zagranicznych oraz nagranie dwóch płyt.
- Koncertowanie w Zakładach Karnych nr 1 i nr 2 (2000 r. i 2020 r., Strzelce Opolskie- Polska)
- „Europa-Tage der Musik 2006” (2-3 lipiec 2006r., Hohenau- Niemcy)
- Twórcze starcie Orkiestr Dętych (4 maja 2008 r., Rudno - Polska)
- „Sommermusik auf dem Altmark –Oberhausen” (11-12 lipiec 2009 r., Duisburg - Oberhausen - Niemcy)
- 40 Jahre Blaskapelle Schönbrunn am Lusen (1-2 wrzesień 2012 r., Hohenau- Niemcy)
- Festiwal Mniejszości Niemieckiej DFK (22 wrzesień 2012 r. - Wrocław - Polska)
- Prószkowska Parada Orkiestr (29 czerwiec 2013 r., Prószków- Polska)
- Nagranie płyty "Muzyka jest dobra na wszystko" (Październik 2014)
- Prószkowska Parada Orkiestr (25 czerwca 2016 r., Prószków - Polska)
- Przegląd Orkiestr Powiatu Gliwickiego (27 maja 2018 r., Wilcza- Polska.)
Strój orkiestrowy
Do 2008 roku strojem galowym orkiestry były czarne spodnie i biała koszula. Potem zespół doczekał się pierwszych kamizelek w kolorze ciemnej zieleni. Z końcem 2013 roku Stowarzyszenie pozyskało fundusze od Miasta i Gminy Toszek na zakup pełnego umundurowania dla całego zespołu składającego się z białej koszuli, marynarki w odcieniu butelkowej zieleni z elementami złotych obszyć oraz logo orkiestry, czarnych spodni ze złotym lampasem. W tym stroju orkiestra reprezentuje obecnie miasto Toszek na różnych koncertach i wyjazdach.
Materiały archiwalne: